Harlingen, 24 oktober 2021.
Onderwerp: Algemene Beschouwingen 2021.
Geacht college,
geachte raadsleden en geachte inwoners van Harlingen, Midlum en Wijnaldum.
Voor ons ligt de Programmabegroting 2022.
Wij constateren, dat er kritische kanttekeningen bij te plaatsen zijn. De begroting is mede sluitend gemaakt door o.a. onttrekkingen aan de reserve Sociaal Domein. De tekorten in het Sociaal Domein en dan met name in de Jeugdzorg, blijven een bron van zorg. Wij hebben er bij herhaling aandacht voor gevraagd. Gelukkig wordt u door een extra bijdrage van het Rijk in de grootte van ca. 1,4 miljoen voor 2022 gecompenseerd, zodat het financiële plaatje er wat rooskleuriger komt uit te zien.
Echter, het blijft uw plicht en verantwoordelijkheid om de inkomsten en uitgaven in het Sociaal Domein met elkaar in evenwicht te brengen en de tekorten terug te dringen. Op deze wijze ontstaat er financiële ruimte voor andere plannen.
Uitgaven in zijn algemeenheid dienen niet alleen rechtmatig te zijn, maar de voorgestelde uitgaven moeten regelmatig worden geëvalueerd op hun concrete opbrengsten. Een doelmatigheidstoets op concreet bereikte resultaten, vergeleken met vooraf geformuleerde doelstellingen moet o.i. een gouden regel zijn. Op deze wijze blijf je “in control” als kleine gemeente.
In deze bestuursperiode 2018 – 2022, blijkt ieder jaar weer, dat u de begroting sluitend maakt door de lasten voor de burgers extra te verhogen bovenop de gebruikelijke 1,5% inflatiecorrectie. Het betreft hier met name de OZB belasting voor inwoners en ondernemers. Dit zijn niet onze keuzes. Sterker nog, wij vinden dit in deze tijd van oplopende kosten voor de burger en de ondernemers volstrekt onverantwoord.
Met de extra parkeeropbrengsten van het eiland parkeren hebben we een goede financiële basis voor verdere ontwikkelingen gelegd. Ook de verzelfstandiging van de Port of Harlingen blijkt een goede zet te zijn. Regelmatig met de stofkam door de uitgaven gaan, kan de nodige besparingen opleveren. Alleen maar denken in termen van meer en meer uitgaven is niet de oplossing. “U vraagt en wij draaien” is heilloos.
Onderstaand gaan we kort in op enkele programma onderdelen:
Bestuur en ondersteuning:
Wij zijn geschrokken van de cijfers overziekteverzuimpercentages en de grote overschrijdingen op hetpersoneelsbudget. Het is een bekende Pavlov reactie om gelijk weer om extra budget te vragen. Wij vragen ons al langer af in hoeverre de ambtelijke organisatie adequaat is toegerust voor haar taakstelling. We krijgen steeds meer de indruk , dat het schuurt in de organisatie. Licht de organisatie door op werkcultuur en organisatievermogen en kom op basis daarvan met een doorwrochte conclusie en een voorstel.
Verkeer, vervoer en waterstaat:
Bereikbaarheid en leefbaarheid van de stad en dorpen gaan hand in hand. Wij vragen extra aandacht voor met name de binnenstad. Het gaat hier om een goed evenwicht tussen verkeer, woongenot, winkelen, logiesbeleid en huisvesting van arbeidsmigranten om onrust en overlast te voorkomen. Toezicht en handhaving is van groot belang. Er bereiken ons van alle kanten klachten hierover.
Economie:
Eindelijk was daar het door de VVD zo “ronkend” aangekondigde Actieplan Economie. Het bevat vooral veel plannen en op te tuigen overlegtafels en bureaucratie. Veel is er al over gezegd en geschreven, maar het zal zich vanaf nu moeten bewijzen. Regelmatige evaluatie en toetsing aan de doelstellingen is een vereiste. Colleges en ambtenaren zullen niet zorgen voor groeiende welvaart. Dat zal van ondernemers, scholing en opleiding moeten komen. Naast de bestaande werkgelegenheid in de industrie en visserij koesteren wij de toeristische en recreatieve sector. Blijvende aandacht is gewenst.
Harlingen is hot.
Steun de ondernemers, die tijdens de pandemie in de problemen zijn geraakt. Verhoog geen toeristenbelasting, precario belasting en OZB belasting. Geef ze juist de ruimte om te ondernemen.
Sport, cultuur en recreatie:
Wij hebben kennis kunnen nemen van uw plannen omtrent de inrichting van het Entrepot gebouw tot cultureel centrum. Harlinger Belang heeft u hier meermaals op gewezen. Het zal voor verenigingen en voor diverse activiteiten ingezet kunnen worden ter vervanging van Trebol. Cultuur in algemene zin verdient naar onze mening meer aandacht.
Sportaccommodaties, niet alleen voor voetballers, dienen aan de kwaliteitseisen van deze tijd te voldoen, zodat sporters hun sport optimaal kunnen beleven. Sporten en bewegen verdienen een vaste plaats op de politieke agenda in de breedste zin.
Niet alleen voor het lijf, maar ook voor de geest.
Sociaal domein:
U schreef vorig jaar en ook dit jaar weer “zicht en grip krijgen op de ontwikkeling van de kosten Jeugdzorg, WMO en beschermd wonen”. Harlinger Belang heeft bij meerdere gelegenheden geconstateerd, dat u geen grip hebt op de kosten. Wij hebben zo even al het nodige gezegd over de tekorten in de Jeugdzorg. Stuitend is het woord, dat past bij de chaos bij Empatec. Wethouder Schoute en daarvoor ex-wethouder Kuiken hebben als bestuurder volledig gefaald en dragen daarvoor de volle, politieke verantwoordelijkheid.
Informatieverstrekking naar de raad is absoluut onvoldoende. Echte informatie moeten we keer op keer uit de krant vernemen. Momenteel zeer actueel gelet op de raadsenquête in Sudwest Fryslân. Onze wethouder doet er het zwijgen toe en het enige wat hij kwijt wil is “ business case en governance”. U krijgt hiervoor van ons een dikke onvoldoende. Wij vrezen tekenen bij het kruisje en extra financiële lasten. Harlinger Belang zal in haar verkiezingsprogramma opnemen, dat wij een onafhankelijk onderzoek willen laten uitvoeren naar een eventueel uittreden uit deze Gemeenschappelijke Regeling. Voors en tegens zullen daarbij zorgvuldig tegen elkaar moeten worden afgewogen.
Volksgezondheid en milieu:
U schrijft “de inwoners van Harlingen bewuster en gezonder laten leven”. Dat is dan totaal mislukt als het gaat om roken. Uit onderzoek is gebleken, dat “Harlingen de schoorsteen van Friesland” als eretitel in de krant krijgt toegemeten. Nergens in gemeenteland van Friesland wordt zo veel gerookt als in Harlingen. Het is een treurig stemmende constatering. U zult zich ongetwijfeld kunnen herinneren, dat Harlinger Belang destijds het initiatief heeft genomen om Harlingen als Rookvrije Gemeente te afficheren. Gaat u er nog wat aan doen?
Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing:
Tevreden zijn wij met de bouwactiviteiten van de Bouwvereniging. In Midlum en Wijnaldum zijn mooie, duurzame, sociale huurwoningen gerealiseerd en ook in Plan Zuid worden goede plannen uitgevoerd in het kader van destadsvernieuwing. Ook elders in de stad worden volop koopwoningen gebouwd door projectontwikkelaars, zoals Ludinga/Klaver, Harns Invest en Heijmans.
Op het Koopmans terrein worden op termijn huurwoningen in het wat duurdere segment gebouwd voor huurders, die niet voor een sociale huurwoning in aanmerking komen. Wij juichen met name deze ontwikkeling toe. Er is toenemende behoefte aan huurwoningen in dit segment.
Hartelijk dank voor uw aandacht.
Fractie Harlinger Belang.
